-خورشید ما، کوچکترین ستاره

خورشید ما، کوچکترین ستاره شناخته شده

برای تجزیه و تحلیل این مطلب، به بررسی ۱۱ ستاره، که هرکدام از آنها در یکی از صورفلکی قرار دارند و مقایسه آنها با خورشید منظومه شمسی می‌پردازیم. توجه داشته باشید که این بررسی، به ترتیب بزرگی و درخشندگی ستاره‌ها ارائه شده است.در انتهای این بخش نظر شما را به فیلمی در همین مورد جلب می‌کنیم.

- سیریوس یا شعرای یمانی  (Sirius) 

 شعرای یمانی ستاره ای در صورت فلکی کلب اکبر یا سگ بزرگ است. این ستاره درخشانترین ستاره در آسمان است و رنگ سفید خالص دارد. سیروس 26 بار درخشانتر از خورشید است. فاصله سیروس ( یا شعرای یمانی) از زمین 5/8 سال نوری است. شعرای یمانی یک ستارۀ دوتایی می باشد. همتای این ستاره، شباهنگ B یک کوتوله سفید است. شعرای یمانی همچنین می تواند ستارۀ سگ نیز خوانده شود. سیروس یک کلمه یونانی به معنی خیلی داغ است.

- نسر واقع یا کرکس نشسته  (Vega)

نسر واقع، ستاره ای در صورت فلکی شلیاق (جنگ رومی) است. نسر واقع پنجمین ستاره از نظر درخشندگی در آسمان، و دارای رنگی آبی است که با چشم غیرمسلح نیز دیده می شود. درخشش نسر واقع 52 برابر خورشید است. این ستاره 26 سال نوری از زمین فاصله دارد. برخی دانشمندان بر این باورند که نسرواقع توسط حلقه های گاز و غبار احاطه شده است. اگر این باور صحیح باشد، ممکن است یک سیستم سیاره ای در اطراف این ستاره شکل گیرد. نام علمی نسر واقع، آلفا شلیاقی ها می باشد.

- ستاره پولوکس(Pollux)

ستاره پولوکس در صورت فلکي جوزا (دو پيکر) قرار دارد. در صورت فلکي جوزا دو ستاره پرنور يعني کاستور (راس پيکر پيشين) و پولوکس (راس پيکر پسين) وجود دارد. بخشي از دايره البروج در آسمان زمستاني متعلق به صورت فلکي آشناي جوزاست. ستاره پولوکس (بتاي جوزا) با قدر ۱/۱ در فاصله ۳۶ سال نوري از ما قرار دارد. پولوکس روشن ترين ستاره صورت فلکي جوزاست و هفدهمين ستاره پرنور آسمان است. پولوکس به رنگ زرد مي باشد و کاسترو سفيد رنگ است.

- نگهبان شمال (Arcturus)

نگهبان شمال چیست؟نگهبان شمال، ستاره اي در صورت فلكي گاو ران يا چوپان است. اين چهارمين ستاره درخشان آسمان است و رنگي نارنجي دارد. نگهبان شمال در نزديكي استواي فلكي قرار دارد و از هر قاره‌اي قابل رويت است. اين يك ستاره غول پيكر است كه قطر آن 30 برابر و درخشندگي آن 105 برابر خورشيد ما است.نگهبان شمال در فاصله 36 سال نوري از خورشيد قرار گرفته است

 
(Aldebran) -ستاره دبران 
ستاره دبران یا آلفای ثور با قدر 63/0- و قطری حدود 44 برابر خورشید یکی از ستاره های پرنور و عظیم الجثه آسمان شب است. . این ستاره از دسته غول های سرخ محسوب می گردد دبران در زبان عربی به معنی تعقیب کننده است که در اينجا منظور تعقیب کننده خوشه پروین می باشد .قرار دارد (Taurus) مکان ستاره دبران: ستاره دبران در مکان چشم صورت فلکی ثور یا گاو .برای یافتن صورت فلکی ثور و ستاره دبران می توان از خوشه پروین که به راحتی دیده می شود کمک گرفت

 
Starry Night تصویر صورت فلکی ثور و موقعیت مکانی ستاره 

دبران و خوشه پروين - تهیه تصویر با استفاده از نرم افزار

صورت فلکی ثور دومین مکان قرارگیری خورشید (برج) در هر سال خورشیدی يعني ارديبهشت می باشد. بنابراین در اين ماه که دومین برج سال می باشد نباید انتظار دیدن این صورت فلکی را در طول شب داشته باشیم. صورت فلکی ثور در کشور ایران و در فصل پاییز حدود اوایل شب از سمت شرق طلوع كرده و با گذشت چند ساعت در اواسط آسمان قابل رصد می باشد. همچنین در فصل زمستان حدود اوایل شب در آسمان سمت جنوب شرقی و حدود اواسط شب در آسمان جنوب غربی دیده می شود.

قطر ستاره دبران: قطر ستاره دبران برابر 61 میلیون کیلومتر یا معادل 2/44 برابر قطر خورشید است. اگر می توانستیم در منظومه شمسی به جای خورشید ستاره دبران را قرار دهیم آنگاه مدار سیاره عطارد از درون ستاره دبران می گذشت. جرم ستاره دبران: جالب است بدانید جرم این غول عظیم الجثه تنها معادل 5/2 برابر خورشید تخمین زده می شود. لذا با توجه به نسبت حجم دبران به خورشید به این نتیجه می رسیم که چگالی این

طلوع صورت فلکی ثور از سمت مشرق در هنگام غروب

 خورشید - تهیه تصویر با استفاده از نرم افزار

- سرجل الجبّار (Rigel)
رجل الجبّار یکی از درخشانترین ستارگان است. این ستاره با چشم غیرمسلح به آسانی قابل رؤیت است. رجل الجبّار در صورت فلکی جبار (شکارچی) قرار دارد. قطر آن حدوداً ۷۰ بار از قطر خورشید بزرگ‌تر است.
رجل الجبّار 900 سال نوری از زمین فاصله دارد.

 -ذنب(deneb)
ذنب مهمترين ستاره در صورت فلكي دجاجه يا قو است. اين ستاره يكي از درخشانترين ستارگان در آسمان با قدر 3/1 است. با دو ستاره كركس و عقاب (سنر واقع و نسر طائر) ذنب شكلي به نام مثلث تابستاني مي‌سازد. در سال 1975 ميلادي يك نواختر در صورت فلكي دجاجه با روشنايي خيره كننده‌اي مي‌درخشيد و براي دو روز از ذنب درخشانتر به نظر مي‌رسيد.
این ستاره تا زمین ۱۵۰۰ سال نوری فاصله دارد و روشنی آن ۶۰۰۰۰ برابر خورشید ماست.
ذنب ستاره‌اي درخشان است كه در نيمكره شمالي قرار دارد.

- ستاره تپانچه ای -(Pistol Star)
در دورترین نقطه کهکشان راه شیری ستاره ای وجود دارد که 40 میلیون بار درخشان و 150 برابر بزرگتر از خورشید است . این خورشید، ستاره تپانچه‌ای یا پیستول استار نام دارد.  

Betelgeuse -alpha Orionis - اِبط‌الجوزا (در پارسی میانه: بَشْن )- آلفا شکارچی   

نام دومین ستاره درخشان در صورت فلکی شکارچی    پس از پای شکارچی) است. ابط‌الجوزا دهمین ستارهٔ درخشان آسمان شب است. این ستاره، یک اَبَرغول سرخ متغیر با دوره‌ای چندصد‌روزه است. ابط‌الجوزا ستاره غول پیکری است که قطر آن در حدود چهارصد میلیون کیلومتر است، یعنی این ستاره می تواند ۳۰ میلیون خورشید را در خود جای دهد.
ستارهٔ ابط‌الجوزا به قدری بزرگ است که اگر به جای خورشید در مرکز منظومه خورشیدی قرار گیرد، تا نزدیک مدار سیارک‌ها را اشغال می‌کند.

این ستاره به مـرگ خود نزدیک اسـت و با یک انفجار ابرنواختری بـه ستاره نوترونی یا حتی سیاه‌چاله تبدیل خواهد شد. طول عمر آن ممکن است حدود ۵۰ هزار سال دیگر ادامه یابد. در صورت انفجار، این ستاره از دیدگاه زمینیان به قدر (روشنایی) ۱۰- خواهد رسید یعنی ۲۵۰ بار روشن‌تر از سیاره ناهید و ۲۵۰۰ بار درخشان‌تر از ستاره شباهنگ. به عبارتی روشنی آن پس از انفجار قابل مقایسه با ماه شب چهارده خواهد بود.

-یا آلفا عقرب یا همان قلب العقرب  (Antares)
این ستاره به اصطلاح یک غول قرمز ، و به عبارت دیگر خورشیدی در حال مرگ است . قطر این ستاره حدود 700 بار از قطر خورشید بزرگ تر است حدود 500 سال نوری که از زمین دارد .

آلفا عقرب یا همان قلب العقرب ستاره سرخ رنگی از قدر 1 که حدود 604 سال نوری با زمین فاصله دارد. این ابر غول سرخ که دمای سطحی آن ۳۵۰۰ درجه کلوین است، شعاعی حدود ۷۰۰ برابر خورشید، جرمی در حدود ۱۵.۵ برابر خورشید و درخشندگی آن نیز ۶۵۰۰۰ برابر خورشید است. قلب العقرب دارای یک همدم آبی رنگ نیز است.
بتا عقرب ستاره ای با قدر ۲.۵۳ و دمای سطحی ۹۹۲۹ درجه کلوین که حدود ۵۳۰ سال نوری با زمین فاصله دارد. 

دلتا عقرب ستاره ای با قدر ۲.۲۹ و دمای ۱۲۰۰۰ درجه کلوین و شعاعی معادل ۵ برابر خورشید است. فاصله آن از زمین حدود ۴۰۳ سال نوری و درخشندگی آن ۱۴۰۰۰ برابر خورشید است. 

تتا عقرب ستاره ای با قدر ۱.۸۶ و دمای سطحی ۷۲۰۰ درجه کلوین. شعاع، جرم و درخشندگی آن به ترتیب ۲۰ - ۳.۷ - ۹۶۰ برابر خورشید است. فاصله ی آن از زمین ۲۷۳ سال نوری ست.

در این عکس، ستاره آنتارسی (یا قلب عقرب) با ستاره آرکتورس مقایسه شده )آرکتورس ۳۰ برابر خورشید ماست

- وی وی قیفاووسی  (V V Cephei)

وی وی قیفاووسی یک سیستم دوستاره‌ای در صورت فلکی قیفاووس می‌باشد که تقریبن۳۰۰۰سال نوری با زمین فاصله دارد. در این سیستم، آلفا وی وی قیفاووس یک ابرغول قرمز و بتا وی وی قیفاووس یک غول آبی می‌باشند.آلفاوی وی قیفاووس بین ۱۶۰۰ تا ۱۹۰۰ برابر خورشید ما قطر دارد. روشنایی این غول عظیم مابین ۲۷۵۰۰۰ تا۵۷۵۰۰۰برابر روشنایی خورشید ما می‌باشد. جرم این ستاره مشخص نیست، اما دانشمندان از روی حرکت این ستاره بر روی مدار خود، جرم آن را بطور تقریبی ۱۰۰ برابر جرم خورشید تخمین می‌زنند. قطر این ابرغول آسمانی ۲۶۴۴۸۰۰۰۰۰کیلومتر است.با مقایسه قطر این خورشید با کره زمین که قطر آن فقط ۱۲۷۰۰کیلومتر است، می‌توان به عظمت خارج از تصور این ستاره پی برد

.

برای دیدن فیلم 1، روی آنکلیک کنید

برای دیدن فیلم 2، روی آنکلیک کنید

منابع:
  milkway.ir

heptasky.com

wikipedia.org/wiki/VV_Cephei

(ویکیپدیای آلمانی-ترجمه ف.تابش)